Nie zdążyłem na samolot z powodu opóźnienia autobusu. Co robić?

Co się dzieje, gdy pasażer nie stawia się na lot?
W normalnych warunkach, niestawienie się na lot powoduje przepadek biletu. Konsekwencją takiego zdarzenia jest oczywisty brak możliwości dochodzenia odszkodowania. W momencie, w którym lot rejsowy odbywa się zgodnie z planem, a konsument nie pojawia się w samolocie lub gdy odmówiono mu wejścia na pokład, mimo że samolot jest jeszcze na pasie, lecz bramki zostały już zamknięte, linia lotnicza może odmówić jakichkolwiek praw roszczeniowych. Przewoźnik wychodzi tu bowiem z założenia, że wina leży jednoznacznie po stronie pasażera. Czy aby na pewno?

Powód ma znaczenie?
Jednak czasami zdarza się, że przyczyna spóźnienia i niestawienia się w odpowiednim czasie na lotnisku nie leży po stronie pasażera. Dobrym przykładem jest historia pana Jana (imię zmienione), który kilka tygodni temu wybierał się lotem jednego z tanich przewoźników do fińskiego Turku. Jako że nie mieszka on w miejscu, w którym znajduje się lotnisko, musiał założyć dojazd na lotnisko odpowiednim środkiem transportu.

Pociąg, który został do lotniska doprowadzony linią bezpośrednią, nie zatrzymuje się w miejscowości zamieszkania pana Jana, więc jedynym wyjściem pozostał autobus. Kilka firm oferuje dojazd busami na lotnisko, co w założeniu ma być wygodne i przyjemne. Czas przyjazdu wypadał na 2 godziny i 15 minut przed rozpoczęciem obsługiwania pasażerów wspomnianego lotu. Niestety, po drodze bus miał awarię, w wyniku której podróż wydłużyła się o kilka godzin. W efekcie na lotnisko pan Jan dotarł już po zamknięciu gate’u.

Zgodnie z prawem linia lotnicza odmówiła wypłacenia odszkodowania za lot. Jednak spóźnienie wynikło z niedopatrzenia przewoźnika autobusowego, a więc jest niezależne od pasażera. Czy w takim wypadku pan Jan miał prawo domagać się odszkodowania od przedsiębiorstwa autobusowego, także z tytułu szkód poniesionych przez niestawienie się na lot?

I co teraz?
Jak najbardziej. Zakres odszkodowania jest zależny od indywidualnych uwarunkowań oraz rzeczywistej szkody, jaką pasażer mógł ponieść. Działanie ze strony linii lotniczej mówi jasno – jeśli pasażer nie odbędzie lotu nie z winy przewoźnika lotniczego, odszkodowanie mu się nie należy. Dlatego swoje kroki należy niezwłocznie skierować do przewoźnika, który był realnym sprawcą opóźnienia.

Działaj od razu!
Wezwanie do zapłaty powinno być skierowane do przewoźnika autobusowego jak najszybciej. Jeśli wiemy, że tak się zdarzyło, musimy działać od razu. W tym wypadku mamy dwie drogi postępowania.

1. Wystąpienie o odszkodowanie za opóźnienie

Odszkodowanie za opóźnienie autobusu, busa czy innego środka transportu kołowego należy się z urzędu. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym jest ono uzależnione od czasu, jaki minął od godziny docelowego przybycia do przybycia faktycznego. W tym wypadku przewoźnik zwykle wypłaca pieniądze bez odmowy. Nie jest to jednak odszkodowanie za spóźnienie się na samolot.

2. Wystąpienie z pozwem o rekompensatę szkód wyrządzonych przez spóźnienie

Aby takowe uzyskać, należy – na podstawie artykułu 361, paragraf 2 kodeksu cywilnego – zwrócić się z pozwem sądowym o wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienie szkody wyrządzonej przez powstałe opóźnienie. Dotyczy to strat, jakie poniósł klient oraz korzyści, które mógłby osiągnąć. Warto nadmienić, że przewoźnik nie może powoływać się na brak winy umyślnej powstałego opóźnienia, co potwierdza wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dn. 2 grudnia 2008 r. (sygnatura: K 37/07).

Warto pamiętać, że prawnie pasażer może uzyskać wsparcie, nawet wówczas, gdy to nie linia lotnicza jest odpowiedzialna za opóźnienie oraz spóźnienie się na samolot. Dzięki odpowiedniemu wsparciu może on odzyskać stracone pieniądze i domagać się wypłaty zadośćuczynienia tytułem korzyści, których został pozbawiony.

Photo by Ashim D’Silva on Unsplash