Overbooking i bumping, czyli jak linie lotnicze zarabiają na pasażerach

Na czym polega overbooking?

Ideą, przyświecającą liniom lotniczym jest zarabianie pieniędzy. Wymogi dotyczące sposobu przewozu pasażerów w samolotach są bardzo restrykcyjne. Wiadomym jest, że im bardziej samolot jest wypełniony, tym więcej wpływów w kasie linii. Jednak bardzo często ludzie rezygnują, nie stawiają się na lot lub po prostu się na niego spóźniają. W efekcie tego, część miejsc w samolocie jest wolna i niewykorzystana. Aby temu zapobiec, linie lotnicze sprzedają więcej biletów niż de facto miejsc w samolocie, licząc, że ostatecznie ktoś z pewnością zrezygnuje. De iure nie jest to bowiem karane. To właśnie określane jest terminem overbooking.

Overbooking a bumping

Jednak samo zjawisko overbookingu nie należy do najbardziej problematycznych. Warto podkreślić, że większość przypadków wskazuje, że za każdym razem ktoś z danego samolotu nie stawi się na odprawie. Wówczas nie ma problemu, miejsca wystarczy, a linia lotnicza zarabia podwójne. Jednak, jeśli wszyscy pasażerowie pojawią się na lotnisku, ktoś musi być poinformowany o konieczności przełożenia swojego lotu i nieprzyjęciu na pokład. To zjawisko nazywane jest bumpingiem.

Regulacje prawne

Co ciekawe nie istnieją żadne regulacje prawne, mające na celu ochronę konsumentów przed tego rodzaju zachowaniem. Overbooking w świetle prawa jest legalny. Dlatego nie ma wątpliwości, że linie będą korzystały z tego rodzaju praktyk, gdyż przynoszą im one zyski. Dzięki nim – między innymi – mogą oferować niższe ceny biletów. Choć, jak podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich, nadrezerwacja wynika tylko i wyłącznie z winy przewoźnika, to jedynie pasażer decyduje się na podjęcie ryzyka. Problem w tym, że linia lotnicza nie musi go nawet o tym informować.

Na co może liczyć pasażer?

Warto zatem wiedzieć, jakie kroki prawne może podejmować konsument, który został „zbumpowany”. Co ważne, mimo braku regulacji dotyczących overbookingu, rekompensaty za bumping są jasno określone. I tutaj widać dużą chęć ochrony konsumentów. Regulacje Unii Europejskiej, a konkretnie rozporządzenie WE 261/2004 wskazuje, że rekompensatą za nieodbyty lot z winy przewoźnika w wypadku overbookingu jest odszkodowanie oraz bilet na następny rejs. Samo zjawisko nie jest wyszczególnione, a więc przepisy obowiązujące co do odwołania lotu są stosowane także w przypadku overbookingu.

Wysokość odszkodowania

Rozporządzenie z 2004 roku wskazuje, że na terenie Unii Europejskiej loty do 1500 km są obwarowane rekompensatą w wysokości 250 euro. To stawka minimum, gdyż pasażer może wskazać na szereg różnego rodzaju niedogodności związanych z przełożonym wylotem. Dodatkowo, jeśli lot następny odbywa się kolejnego dnia, pasażer otrzymuje miejsce w hotelu oraz talony na jedzenie. Wysokość rekompensaty wzrasta wraz z dystansem, jaki pokonałby samolot z konsumentem na pokładzie:

do 1500 km – 250 euro,
od 1500 km do 3500 km – 400 euro,
powyżej 3500 km – 600 euro.

Sposób na podróżowanie?

Oczywiście Urząd Lotnictwa Cywilnego przyjmuje zgłoszenia skargi na działania linii lotniczej w ramach tzw. overbookingu, jednak – jak się okazuje – nie są one częste. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na wysokie rekompensaty, które oferują linie lotnicze. Na overbookingu zarabiają one tak wiele, że zadbanie o pasażerów w przypadku bumpingu jest dość proste. Po prostu się opłaca.

Z drugiej strony opłaca się także pasażerom. Wszystko dlatego, że mogą oni otrzymać wysokie rekompensaty i w ten sposób po prostu podróżować taniej. Zdarza się, że pasażerowie szukają specjalnie tego rodzaju tras. Dowiadują się jak zostać „zbumpowanym”, by otrzymać rekompensatę oraz gwarancję lotu. Dzięki temu bilet szybko się zwraca.