Jet Lag – czym jest i jak go pokonać?


Pewnie nieraz spotkałeś się z pojęciem jet lagu. Jest on powszechnym problemem podróżujących, szczególnie tych wybierających się na długie dystanse i przekraczających kilka stref czasowych podczas jednego lotu. Objawia się on szeregiem dolegliwości fizycznych i psychicznych, które mogą znacząco utrudnić dostosowanie się organizmu do nowego rytmu czasowego. W tym artykule przyjrzymy się temu zjawisku bliżej, omówimy jego objawy, przyczyny oraz udzielimy porad, jak sobie z nim radzić.

 

 

Jet lag – kiedy występuje i jak długo trwa?

Jet lag jest inaczej nazywany zespołem nagłej zmiany strefy czasowej, więc jak sama nazwa wskazuje, występuje w przypadku odbycia dalekiej podróży w stosunkowo krótkim czasie. Dochodzi wówczas do rozregulowania rytmu dobowego organizmu, w tym do zaburzenia wydzielania hormonów melatoniny i kortyzolu, które odpowiadają za nasze wewnętrzne dostosowanie się do cyklu dnia i nocy. 

Im więcej stref czasowych przekroczymy, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia jet lagu. Jego symptomy są najbardziej intensywne, gdy podróżny przekracza trzy lub więcej stref czasowych w jednym kierunku, na przykład podróżując z zachodu na wschód. Długość trwania jet lagu jest głównie zależna od wielu czynników indywidualnych, jednak czas potrzebny na adaptację nie powinien zająć więcej niż kilka dni.  

 

Jet Lag - objawy

Zespół nagłej zmiany strefy czasowej w znaczący sposób wpływa na ogólny komfort i samopoczucie podróżnego, a do najczęstszych objawów jet lagu zalicza się: 

1. Zaburzenia snu: przekraczanie kilku stref czasowych dla jednych będzie oznaczać bezsenność, a dla innych nadmierną senność – wszystko w zależności, w jakim kierunku podróżujemy. Ze względu na wydłużenie doby, łatwiej będziemy znosić podróże ze wschodu na zachód niż w drugą stronę, mając poczucie skrócenia dnia. 

2. Zmęczenie, rozdrażnienie, wahania nastrojów: jednym z najbardziej dokuczliwych objawów jest uczucie przewlekłego zmęczenia, które może utrudnić normalne funkcjonowanie.

3. Ból głowy: ból głowy to częsty towarzysz jet lagu, który bezpośrednio wynika również z pozostałych objawów. 

4. Problemy z układem pokarmowym: zmiana strefy czasowej wpływa także na pory spożywania przez nas posiłków, co może doprowadzić do problemów z trawieniem lub objawiać się brakiem apetytu. 

5. Zaburzenia koncentracji: jet lag może wpłynąć na zdolność koncentracji i podejmowania decyzji, co może stanowić problem szczególnie dla osób podróżujących w celach służbowych.

Fot. Pasażerowie róznie spędzją czas podczas lotu samolotem. Niektórym udaje się zasnąć, inni całą podróż oglądają filmy lub czytają książkę. 

 

Wskazówki, jak radzić sobie z jet lagiem

Chociaż jet lag bywa uciążliwy, istnieją sposoby, które pomagają złagodzić jego objawy i przyspieszyć adaptację organizmu do nowego rytmu czasowego. Oto kilka przykładów, jak sobie z nim radzić:

1. Stopniowa adaptacja - jeśli to możliwe, zacznij dostosowywać się do nowego czasu już przed podróżą. Postaraj się zmienić swoje nawyki związane ze snem – jeżeli wybierasz się na zachód, idź spać o 1-2 godziny później, jeżeli na wschód – o 1-2 godziny wcześniej niż zazwyczaj. 

2. Pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu – pij jak najwięcej wody już podczas lotu oraz unikaj alkoholu i kofeiny, które mogą negatywnie wpłynąć na przywyknięcie do nowej strefy czasowej.

3. Dostosuj się do lokalnego rytmu dnia – po dotarciu do celu podróży spróbuj od razu przyzwyczaić organizm do danej strefy czasowej, m.in. spożywając posiłki oraz zasypiając zgodnie z nowym rytmem dobowym.

4. Przyjmuj melatoninę – w przypadku problemów ze snem warto rozważyć suplementację melatoniny, jednak pamiętaj, aby przed jej stosowaniem skonsultować się ze specjalistą. 

5. Cierpliwość- adaptacja organizmu do nowego czasu może zająć kilka dni, więc bądź cierpliwy i daj sobie czas na aklimatyzację.

 

 

Mariusz Białkowski

Najczęstsze przyczyny odmowy wejścia na pokład samolotu

Podróżowanie samolotem wiąże się z...

Czego nie można wnosić na pokład samolotu?

Podróżowanie samolotem wiąże się z przestrzeganiem...