Czym jest europejska czarna lista przewoźników?


"Czarna lista przewoźników" to lista linii lotniczych, które dostały całkowity lub częściowy zakaz wykonywania rejsów w konkretnym państwie lub regionie. Decyzje o umieszczeniu przewoźnika na czarnej liście podejmowane są przez organy regulacyjne w zakresie lotnictwa danego kraju lub przez międzynarodowe organizacje lotnicze. Aktem prawnym, regulującym czarną listę przewoźników w Unii Europejskiej, jest rozporządzenie WE nr 2111 z 2005 roku. 

Unijna Lista Bezpieczeństwa Lotniczego (EU Air Safety List – ASL) wykazująca przewoźników lotniczych podlegających zakazowi wykonywania przewozów lotniczych w ramach Wspólnoty została wprowadzona przez Komisję Europejską w 2005 roku. Jej najważniejszym celem jest ochrona pasażerów przed zagrożeniami bezpieczeństwa ze strony przewoźników oraz zapewnienie jak największej przejrzystości o liniach lotniczych, w tym o tożsamości przewoźnika faktycznie realizującego lot czy spełnianych przez niego wymaganiach do wykonywania rejsów.

Weryfikację tożsamości linii lotniczej stosuje się dzięki wprowadzeniu przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego niepowtarzalnych kodów literowych przypisanych indywidualnie do każdej linii. Do potwierdzenia tożsamości wymagane jest również posiadanie numeru certyfikatu przewoźnika lotniczego oraz państwa go wydającego. 

Ostatnia aktualizacja europejskiej czarnej listy przewoźników miała miejsce 30 listopada 2023 roku. Obecnie znajduje się na niej 129 linii lotniczych z ponad 20 państw. W głównej mierze należą do nich przewoźnicy z państw afrykańskich, takich jak Angola, Sudan, Libia czy Demokratyczna Republika Konga. Zakazem objęte są również azjatyckie linie lotnicze pochodzące z takich krajów, jak Kirgistan i Nepal. Od kilku lat na liście znajdują się także przewoźnicy z Armenii i Rosji.

Dodatkowo dwie linie lotnicze podlegają ograniczeniom operacyjnym i mogą latać do UE wyłącznie określonymi typami statków powietrznych: Iran Air (Iran) i Air Koryo (Korea Północna).

 

Powody trafienia na czarną listę przewoźników

Podstawowym powodem trafienia na czarną listę przewoźników jest niespełnienie przez linię międzynarodowych norm bezpieczeństwa. Może to wynikać m.in. z potwierdzonych informacji dotyczących wypadków i poważnych incydentów, braku właściwego przeszkolenia personelu czy złego zarządzania czasem pracy załogi. 

Przewoźnik może zostać wpisany na czarną listę również na skutek złego zarządzania operacjami lotniczymi czy niespełnieniem wymagań technicznych własnej floty. Problemem może okazać się także brak ważnych certyfikatów i zezwoleń na wykonywanie przewozu czy niespójna struktura organizacyjna. Brak przejrzystości lub nieudzielenie przez przewoźnika w terminie odpowiedzi na zapytania organów lotnictwa cywilnego podobnie może być powodem dostania zakazu na realizację rejsów.

 

Czy przewoźnik może zostać wykreślony z czarnej listy?

Trafienie na czarną listę przewoźników nie ma charakteru stałego. Wykaz linii lotniczych z zakazem wykonywania rejsów na przestrzeni ostatnich lat przechodził szereg zmian. Wynika to głównie z tego, że ASL działa skutecznie jako narzędzie zapobiegawcze, dzięki czemu wielu przewoźników poprawia swój nadzór nad bezpieczeństwem, aby uniknąć ograniczeń w realizacji operacji lotniczych.

Rozporządzenie jasno przewiduje, że w przypadku gdy niedociągnięcia w zakresie bezpieczeństwa, będącymi powodem wpisania na listę, zostaną skorygowane i nie będzie żadnego innego powodu do trzymania przewoźnika we wspólnym wykazie, linia lotnicza może zostać wykreślona z czarnej listy. 

Skreślenie z czarnej listy może zostać również rozpatrzone na wniosek złożony bezpośrednio przez linię. Aby zakaz został zniesiony, przewoźnik musi przedstawić Unii wystarczające dowody potwierdzające, że zdolność linii lotniczej i jej organu nadzoru do wdrażania międzynarodowych norm bezpieczeństwa jest na wystarczającym poziomie. 

 

 

Mariusz Białkowski 

Kupowanie biletów lotniczych przez pośrednika – o czym warto pamiętać?

Zakup biletów...

Podróżowanie samolotem z dziećmi - niezbędne wskazówki i rady

Podróżowanie z dziećmi może być...