Wpływ zmian klimatycznych na podróże lotnicze – co muszą wiedzieć pasażerowie?
Zmiany klimatyczne...
Oprac. Mariusz Białkowski
Dla wielu pasażerów podróż lotnicza wiąże się z logistycznym wyzwaniem, szczególnie gdy muszą przewozić ze sobą specjalistyczny sprzęt medyczny — wózek inwalidzki, protezę, koncentrator tlenu czy inny sprzęt wspomagający mobilność. Choć linie lotnicze są zobowiązane do bezpiecznego transportu takiego wyposażenia, rzeczywistość bywa daleka od ideału. Uszkodzenie sprzętu, opóźnione wydanie bagażu specjalnego czy jego zagubienie to sytuacje, które niestety nadal się zdarzają.
Co jednak najistotniejsze, w takich przypadkach przysługuje Ci prawo do odszkodowania. I choć przepisy nie zawsze działają wprost na Twoją korzyść, istnieją sposoby, by skutecznie dochodzić pełnej rekompensaty za poniesione straty. Poniżej wyjaśniamy, jak działa prawo w przypadku uszkodzenia sprzętu medycznego oraz co możesz zrobić, by odzyskać jego rzeczywistą wartość.
W sytuacji, gdy sprzęt medyczny zostaje uszkodzony lub zaginie podczas podróży, podstawowym aktem prawnym regulującym odpowiedzialność przewoźnika jest tzw. Konwencja Montrealska. To międzynarodowe porozumienie, do którego przystąpiła większość państw świata, w tym wszystkie kraje Unii Europejskiej. Konwencja przewiduje maksymalny limit odpowiedzialności za bagaż rejestrowany (w tym sprzęt medyczny) w wysokości 1 519 SDR, czyli około 1 900 euro.
Twoim największym sprzymierzeńcem jest dobra dokumentacja i szybkie działanie. Po odebraniu bagażu zawsze sprawdź stan techniczny sprzętu i jeśli zauważysz jakiekolwiek uszkodzenia - natychmiast zgłoś je w punkcie lost & found lub obsługi reklamacyjnej. Powinieneś otrzymać tzw. raport PIR (Property Irregularity Report), który będzie podstawą Twojego roszczenia.
Następnie przygotuj dokumenty potwierdzające wartość sprzętu - faktury zakupu, ekspertyzy techniczne, a także ewentualne kosztorysy napraw. Pamiętaj, że jeśli sprzęt był dostosowany do Twoich indywidualnych potrzeb (np. personalizowana proteza), masz prawo oczekiwać zwrotu pełnej wartości, a nie jedynie kosztu „zamiennika”.
Ważne: możesz również wystąpić o odszkodowanie przekraczające limit Konwencji Montrealskiej. Choć nie jest to procedura prosta, w praktyce istnieją precedensy sądowe, które pokazują, że jest to możliwe. W Polsce i wielu krajach UE sądy coraz częściej orzekają, że przewoźnik odpowiada za pełną szkodę, jeśli pasażer wykazał wartość sprzętu oraz zaniedbania ze strony linii.
Uszkodzenie sprzętu medycznego to nie tylko koszt materialny - to także bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i niezależności podróżującego. Dlatego warto mieć świadomość, że prawo nie zamyka się wyłącznie w limicie 1 519 SDR. Artykuł 22 Konwencji Montrealskiej dopuszcza możliwość pełnej rekompensaty, jeśli pasażer odpowiednio wcześniej zgłosił wartość swojego sprzętu (np. przez tzw. deklarację szczególnego interesu) lub jeśli przewoźnik dopuścił się rażącego zaniedbania.
Co więcej, zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 1107/2006 linie lotnicze są zobowiązane do zapewnienia osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej odpowiednich warunków podróży, w tym właściwego obchodzenia się ze sprzętem medycznym.
Choć żaden dokument nie da Ci pełnej gwarancji, że sprzęt nie zostanie uszkodzony, możesz znacząco zwiększyć swoje szanse na odzyskanie jego wartości:
Zgłoś sprzęt przed lotem – w większości linii możesz zgłosić przewóz wózka lub protezy nawet na 48 godzin przed odlotem.
Zrób zdjęcia – zarówno sprzętu przed oddaniem do luku, jak i opakowania (jeśli dotyczy).
Przechowuj dokumenty – faktury, instrukcje, numery seryjne to Twój dowód w przypadku sporu.
Rozważ ubezpieczenie – jeśli Twój sprzęt jest bardzo wartościowy, warto wykupić dodatkowe ubezpieczenie bagażu.
Uszkodzenie sprzętu medycznego w czasie lotu to poważny problem, ale nie jesteś wobec niego bezbronny. Masz pełne prawo do dochodzenia odszkodowania, nawet przekraczającego limity wynikające z Konwencji Montrealskiej. Kluczem jest szybkie zgłoszenie szkody, dobra dokumentacja i determinacja w walce o swoje prawa.
Coraz więcej sądów i instytucji w Europie staje po stronie pasażerów, dlatego nie warto rezygnować z roszczenia, jeśli sprzęt został zniszczony lub poważnie uszkodzony. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć lub jak udokumentować szkodę - skontaktuj się z ekspertami.
Pamiętaj: linie lotnicze mają obowiązki, ale to od Twoich działań zależy, czy zostaną z nich rozliczone.