Jak zostać pilotem?

Studia

Jednym z dostępnych sposobów na zdobycie uprawnień pilota samolotu pasażerskiego jest podjęcie studiów na uczelniach publicznych. W Polsce istnieją trzy uczelnie, które oferują takie programy: 

• Politechnika Rzeszowska
• Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie
• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie

Studia na powyższych uczelniach obejmują zarówno teoretyczne jak i praktyczne szkolenie lotnicze. Chętnych na kierunek jest wielu, dlatego już na samym początku warto odpowiednio przygotować się do rekrutacji, m.in. poprzez zdobycie wiedzy z zakresu lotnictwa, nauki języka angielskiego oraz, w miarę możliwości, posiadania pierwszego doświadczenia lub licencji z pilotażu.

Kursy i licencje

Inną opcją dla osób, które chcą zostać pilotami samolotu pasażerskiego, są kursy szkoleniowe oferowane przez różne szkoły lotnicze i ośrodki szkoleniowe. Na samym początku ścieżki do kariery pilota jest zrobienie licencji PPL(A), czyli Private Pilot Licence (Aircraft). Koszt takiego kursu to ok. 20-30 tys. zł, a sam program składa się ze 100 godzin teoretycznych, 45 godzin praktycznych oraz egzaminu końcowego. Jego ukończenie daje możliwość latania rekreacyjnego samolotami jednosilnikowymi do 5700 kg, ale jedynie w dobrych warunkach pogodowych. Osoby, które chcą latać również w nocy, muszą dodatkowo zrobić kurs NVFR — Night Vision Flight Rules, którego koszt to ok. 4 tys. zł.

Następnym krokiem jest wyrobienie licencji CPL(A) — Commercial Pilot Licence (Aircraft). Daje ona możliwość pilotowania zarobkowego maszynami nieprzekraczającymi 5,7 tony i zabierającymi na pokład do 9 pasażerów. W przypadku większych maszyn, osoba posiadająca powyższą licencję nie może zostać dowódcą samolotu, ale ma za to prawo do zasiadania w kokpicie jako pierwszy oficer (drugi pilot). Tym samym, może zyskiwać doświadczenie pod okiem kapitana samolotu, zdobywać cenne kontakty, jak i zbierać swój „nalot”, czyli liczbę godzin wymaganą do uzyskania kolejnego stopnia.

Przy okazji wyrabiania licencji CPL(A), piloci uczestniczą również w kursach MEP(L) i IR(A), dzięki którym zyskują uprawnienia do sterowania samolotami wielosilnikowymi i lataniem przy ograniczonej widoczności czy w niekorzystnych warunkach pogodowych.

Najwyższą licencją, jaką może zdobyć pilot, jest licencja ATPL — Airline Transport Pilot License. Taki kurs, w zależności od oferty, składa się aż z kilkuset godzin nauki (wykładów, platform e-learningowych), w ramach których kandydaci zdobywają wiedzę z takich obszarów, jak: prawo lotnicze, zasady lotu, nawigacja, meteorologia, wiedza o statku powietrznym, osiągi samolotu, wyposażenie i elektronika pokładowa i wiele, wiele innych. Po jego ukończeniu uzyskuje się uprawnienia do pilotowania samolotów powyżej 5700 kg, mogących zabrać na pokład ponad 9 pasażerów. 

Aby zdobyć pełną licencję ATPL(A) - Frozen, czyli tzw. licencje liniową zamrożoną, należy wylatać 1500 godzin. Szacuje się, że cały kurs CPL(A) + ATPL kosztuje od 150 tys. do 200 tys. zł. 

Fot. Piloci w kokpicie samolotu.

Wymagane kompetencje i warunki zdrowotne

Praca pilota wiąże się z dużym wysiłkiem fizycznym i psychicznym, dlatego aby móc wykonywać ten zawód, należy przejść przez szereg różnych badań. Zalicza się do nich badania EKG, badania okulistyczne, neurologiczne i laryngologiczne, w tym badania oceniające sprawność słuchu i odporność na zmianę ciśnienia. 

Jednym z mitów jest przekonanie, że piloci muszą posiadać wybitny wzrok, aby móc pilotować samoloty. Dopuszczalne w tym zawodzie jest używanie okularów lub szkieł kontaktowych, a limit wady wzroku wynosi od -6 do +5 dipotrii. Dopiero poważne choroby oczu, takie jak jaskra, dyskwalifikują z pracy pilota. Podobnie negatywnie wpływają choroby przewlekłe, psychiczne czy dotykające układ nerwowy.

Jeżeli chodzi o kompetencje miękkie, wskazuje się, że piloci powinni być wysoce odporni na stres, umieć radzić sobie w trudnych sytuacjach, jak i podejmować odpowiedzialne decyzje. Ponadto oczekuje się od nich wysokiej kultury osobistej, komunikatywności, elastyczności oraz posiadania dobrej sprawności fizycznej. Ogromny czynnik odgrywa również doskonała znajomość języka angielskiego, ponieważ jest to oficjalny język używamy w komunikacji lotniczej.

Mariusz Białkowski